Od 1 stycznia 2024 r. kwota świadczenia wychowawczego została podniesiona z 500 zł do 800 zł. Od 1 lutego 2024 r. można składać wnioski o świadczenie wychowawcze na okres trwający od 1 czerwca 2024 r. Okres świadczeniowy 2024/2025 trwa od 1 czerwca 2024 r. do 31 maja 2025 r. ZUS przyjmuje wnioski wyłącznie drogą elektroniczną.
Jak otrzymać 800+?
Od 2022 r. wnioski o świadczenie wychowawcze przyjmuje ZUS. Wniosek możesz złożyć tylko elektronicznie.
Kto otrzyma świadczenie?
Świadczenie wychowawcze przysługuje Ci na dziecko do ukończenia przez nie 18 lat, jeśli jesteś:
- matką albo ojcem, albo opiekunem faktycznym dziecka i dziecko wspólnie z Tobą mieszka oraz utrzymujesz je,
Jesteś opiekunem faktycznym, jeśli opiekujesz się dzieckiem i wystąpiłeś do sądu opiekuńczego z wnioskiem o przysposobienie dziecka.
- opiekunem prawnym dziecka,
- rodzicem zastępczym dziecka,
- osobą prowadzącą rodzinny dom dziecka,
- dyrektorem placówki opiekuńczo-wychowawczej,
- dyrektorem regionalnej placówki opiekuńczo-terapeutycznej,
- dyrektorem interwencyjnego ośrodka preadopcyjnego,
- dyrektorem domu pomocy społecznej.
Jeśli zgodnie z orzeczeniem sądu sprawujesz opiekę naprzemienną z drugim rodzicem, świadczenie możesz otrzymać Ty i drugi rodzic w wysokości połowy przysługującej kwoty
Kiedy świadczenie nie przysługuje?
Nie otrzymasz świadczenia wychowawczego, jeśli:
- dziecko pozostaje w związku małżeńskim,
- dziecko zostało umieszczone w instytucji, która zapewnia nieodpłatne pełne utrzymanie: w młodzieżowym ośrodku wychowawczym, schronisku dla nieletnich, zakładzie poprawczym, areszcie śledczym, zakładzie karnym, szkole wojskowej lub innej szkole,
- pełnoletnie dziecko ma ustalone prawo do świadczenia wychowawczego na własne dziecko,
- Tobie lub członkowi Twojej rodziny przysługuje za granicą na dziecko świadczenie o podobnym charakterze do świadczenia wychowawczego (nie dotyczy to świadczeń z państw członkowski UE/EFTA lub z Wielkiej Brytanii).
Od kiedy przysługuje prawo do świadczenia?
Prawo do świadczenia wychowawczego ZUS ustali na tzw. okres świadczeniowy, który trwa od 1 czerwca danego roku do 31 maja roku następnego.
Jeśli złożysz wniosek od 1 lutego do 30 czerwca roku, w którym zaczyna się okres świadczeniowy, otrzymasz prawo do świadczenia od 1 czerwca do 31 maja roku następnego (np. jeśli złożysz wniosek od 1 lutego do 30 czerwca 2024 r., otrzymasz świadczenie od 1 czerwca 2024 r. do 31 maja 2025 r.).
Jeśli złożysz wniosek po 30 czerwca, to ZUS przyzna Ci prawo do świadczenia od miesiąca, w którym złożysz wniosek do końca okresu świadczeniowego, ale nie wcześniej niż od dnia:
- urodzenia dziecka,
- objęcia dziecka opieką, przysposobienia dziecka, faktycznego umieszczenia dziecka w domu pomocy społecznej albo w rodzinie zastępczej, rodzinnym domu dziecka, placówce opiekuńczo wychowawczej, regionalnej placówce opiekuńczo-terapeutycznej albo interwencyjnym ośrodku preadopcyjnym.
Jeśli złożysz wniosek o świadczenie wychowawcze na nowo narodzone dziecko w ciągu 3 miesięcy od dnia urodzenia dziecka, otrzymasz świadczenie od dnia urodzenia dziecka.
Jeśli złożysz wniosek o świadczenie wychowawcze w ciągu 3 miesięcy od dnia objęcia dziecka opieką, przysposobienia dziecka lub faktycznego umieszczenia dziecka w domu pomocy społecznej lub w pieczy zastępczej, otrzymasz prawo do świadczenia od dnia objęcia dziecka opieką, umieszczenia w pieczy lub domu pomocy społecznej.
Jeśli dziecko kończy 18. rok życia w trakcie okresu świadczeniowego, ZUS przyzna świadczenie wychowawcze do dnia ukończenia przez dziecko 18 lat.
Jaka jest wysokość świadczenia?
Świadczenie wychowawcze przysługuje w wysokości 800 zł miesięcznie na dziecko.
Ważne!
Od 1 stycznia 2024 r. kwota świadczenia wychowawczego została podniesiona z 500 zł do 800 zł. Kwota ta zmieni się automatycznie, co oznacza, że nie trzeba składać dodatkowego wniosku. Świadczenie w nowej wysokości jest wypłacane od stycznia 2024 r.
Tylko w dwóch sytuacjach ZUS wypłaci świadczenie w niższej wysokości – gdy dziecko urodzi się albo ukończy 18 lat w trakcie miesiąca. W takich sytuacjach kwotę świadczenia wychowawczego za niepełny miesiąc ZUS ustali w następujący sposób:
- podzieli kwotę świadczenia przez liczbę wszystkich dni kalendarzowych w tym miesiącu,
- otrzymaną kwotę pomnoży przez liczbę dni kalendarzowych, za które świadczenie przysługuje,
- kwotę świadczenia zaokrągli do 10 groszy w górę.
Jeśli zgodnie z orzeczeniem sądu sprawujesz opiekę naprzemienną z drugim rodzicem (z którym rozwiodłeś się, żyjesz w separacji lub rozłączeniu) w porównywalnych i powtarzających się okresach, to każdemu z Was przysługuje świadczenie wychowawcze w wysokości połowy kwoty za dany miesiąc.
Świadczenie wychowawcze, w wysokości wynikającej z polskich przepisów, otrzymasz także gdy masz prawo do świadczenia rodzinnego z innego państwa członkowskiego UE/EFTA.
Gdzie i jak złożyć wniosek?
Aby otrzymać świadczenie wychowawcze musisz złożyć do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych wniosek:
- SW-R – jeśli jesteś matką albo ojcem dziecka,
- SW-O – jeśli sprawujesz pieczę zastępczą nad dzieckiem albo jesteś opiekunem prawnym, albo opiekunem faktycznym,
- SW-D – jeśli jesteś dyrektorem: placówki opiekuńczo-wychowawczej, opiekuńczo-terapeutycznej, interwencyjnego ośrodka preadopcyjnego, domu pomocy społecznej.
Wnioski o świadczenie wychowawcze możesz złożyć tylko elektronicznie. Wszystkie wnioski (SW-R, SW-O, SW-D) możesz złożyć przez PUE ZUS.
Jeśli jesteś matką lub ojcem dziecka i masz numer PESEL możesz złożyć wniosek SW-R także przez:
- aplikację mZUS
- portal Emp@tia,
- swój bank:
Jeżeli złożysz wniosek przez bank albo portal Emp@tia, a nie masz profilu na PUE ZUS, Zakład Ubezpieczeń Społecznych założy Ci taki profil na podstawie danych z wniosku.
Jeśli występujesz o świadczenie wychowawcze na kilkoro dzieci i forma opieki jest taka sama (np. jesteś matką albo ojcem dzieci), składasz jeden wniosek. Jeśli forma opieki jest inna, np. występujesz o świadczenie wychowawcze na dziecko, którego jesteś rodzicem oraz na dziecko, którego jesteś opiekunem prawnym, musisz złożyć dwa wnioski – SW-R i SW-O.
Jakie dokumenty dołączyć do wniosku?
Aby otrzymać świadczenie wychowawcze musisz dołączyć do składanego elektronicznie wniosku:
- oświadczenie sądu opiekuńczego lub ośrodka adopcyjnego o prowadzonym postępowaniu sądowym w sprawie o przysposobienie dziecka – jeśli składasz wniosek jako opiekun faktyczny dziecka,
- orzeczenie sądu opiekuńczego o ustaleniu opiekuna prawnego dziecka – jeśli składasz wniosek jako opiekun prawny dziecka,
- zaświadczenie z Powiatowego Centrum Pomocy Rodzinie albo od innego organizatora pieczy zastępczej, które potwierdza umieszczenie dziecka w pieczy – jeśli jesteś rodzicem zastępczym albo osobą prowadzącą rodzinny dom dziecka albo dyrektorem placówki opiekuńczo-wychowawczej, regionalnej placówki opiekuńczo-terapeutycznej, interwencyjnego ośrodka preadopcyjnego (w zaświadczeniu powinna być data umieszczenia w pieczy zastępczej),
- decyzję albo orzeczenie o umieszczeniu dziecka w domu pomocy społecznej (z datą umieszczenia) – jeśli jesteś dyrektorem domu pomocy społecznej,
- upoważnienie do złożenia wniosku od dyrektora placówki opiekuńczo-wychowawczej, opiekuńczo-terapeutycznej, interwencyjnego ośrodka preadopcyjnego, domu pomocy społecznej – jeśli masz upoważnienie,
- orzeczenie sądu o ustanowieniu opieki naprzemiennej – jeśli opiekujesz się dzieckiem na przemian z drugim rodzicem (z którym rozwiodłeś się, żyjesz w separacji lub rozłączeniu) w porównywalnych i powtarzających się okresach,
- dokument potwierdzający charakter pobytu cudzoziemca w Polsce, np. kartę pobytu z adnotacją „dostęp do rynku pracy”, kartę stałego pobytu, (nie dotyczy to obywateli UE/EFTA).
Kiedy wypłata świadczenia
Wnioski w sprawie ustalenia prawa do świadczenia wychowawczego na okres od 1 czerwca 2023 r. do 31 maja 2024 r. możesz złożyć od 1 lutego 2023 r. Od daty złożenia wniosku z wymaganymi dokumentami zależy termin ustalenia prawa i wypłaty świadczenia.
Jeśli złożysz prawidłowo wypełniony wniosek z wymaganymi dokumentami:
- od 1 lutego do 30 kwietnia 2023 r. – ZUS rozpatrzy wniosek i wypłaci świadczenie do 30 czerwca 2023 r.,
- od 1 do 31 maja 2023 r. – ZUS rozpatrzy wniosek i wypłaci świadczenie z wyrównaniem za czerwiec – do 31 lipca 2023 r.,
- od 1 do 30 czerwca 2023 r. – ZUS rozpatrzy wniosek i wypłaci świadczenie z wyrównaniem za czerwiec – do 31 sierpnia 2023 r.,
- od 1 do 31 lipca 2023 r. – ZUS rozpatrzy wniosek i wypłaci świadczenie z wyrównaniem jedynie od lipca – do 30 września 2023 r.,
- od 1 do 31 sierpnia 2023 r. – ZUS rozpatrzy wniosek i wypłaci świadczenie, z wyrównaniem jedynie od sierpnia – do 31 października 2023 r.
Ważne!
Jeśli złożysz wniosek do końca czerwca 2023 r. świadczenie wychowawcze ZUS wypłaci z wyrównaniem od 1 czerwca 2023 r. Jeśli złożysz wniosek na nowy okres po 30 czerwca 2023 r. świadczenie wychowawcze będzie przysługiwało od miesiąca złożenia wniosku.
Świadczenie otrzymasz w formie bezgotówkowej co miesiąc:
- na wskazany przez Ciebie we wniosku numer rachunku płatniczego w Polsce,
- na rachunek bankowy w państwie członkowskim UE/EFTA, jeśli tam mieszkasz.
Jak się z Tobą skontaktują?
Jeżeli nie wypełnisz prawidłowo wniosku, ZUS wezwie Cię do poprawienia wniosku w ciągu 14 dni.
Jeśli nie złożysz wymaganych dokumentów, ZUS wezwie Cię do ich dostarczenia i wyznaczy Ci termin od 14 do 30 dni.
Wiadomość o tym, że musisz poprawić lub uzupełnić wniosek otrzymasz też na adres mailowy oraz numer telefonu, który podałeś we wniosku.
Jeśli nie poprawisz, nie uzupełnisz dokumentów w wyznaczonym terminie, ZUS nie rozpatrzy Twojego wniosku.
Jeśli ZUS przyzna Ci świadczenie wychowawcze, nie będzie wydawał decyzji. Informację w tej sprawie otrzymasz na swój profil na PUE ZUS, a także mailem na adres, który podasz we wniosku.
Jak się odwołać od decyzji?
ZUS wyda decyzję w następujących sprawach:
- odmowy przyznania świadczenia wychowawczego,
- uchylenia lub zmiany prawa do świadczenia,
- nienależnie pobranego świadczenia wychowawczego.
ZUS doręczy Ci decyzję wyłącznie w postaci elektronicznej – na Twój profil na PUE ZUS.
Od decyzji możesz odwołać się do Prezesa ZUS w ciągu 14 dni od doręczenia decyzji.
Od decyzji Prezesa ZUS przysługuje Ci skarga do wojewódzkiego sądu administracyjnego w ciągu 30 dni od doręczenia decyzji.
Gdzie otrzymasz pomoc?
W sprawie świadczenia wychowawczego otrzymasz pomoc:
- w Centrum Kontaktu Klientów ZUS (CKK) w dni robocze (pn.–pt.) w godz. 7.00 –18.00 pod numerem telefonu 22 560 16 00 lub za pośrednictwem maila na adres:cot@zus.pl,
- we wszystkich placówkach ZUS,
- podczas e-wizyty w ZUS,
Więcej informacji na temat świadczenia 800+ na stronie Zakładu Ubezpieczeń Społecznych.