Podczas wczorajszej sesji Rada Miasta podjęła uchwałę o wprowadzeniu od 1 stycznia 2022 r. nowych stawek opłat za odbiór odpadów.
Wśród przyczyn są gwałtownie rosnące koszty paliwa, energii elektrycznej i płacy minimalnej. Z każdym rokiem na terenie Piekar Śląskich produkowana jest też coraz większa ilość śmieci, co wpływa na wzrost opłaty. Wiele gmin ma właśnie przed sobą kalkulację nowych stawek, zatem również i tam stawki będą rosnąć.
Dotychczasowa opłata wynosiła 30 zł od osoby, nowa to 38 zł dla odpadów selektywnych i dwukrotność tej kwoty w przypadku odpadów niespełniających tych wymogów.
W wyniku ogłoszonego w sierpniu 2021 r. przetargu na zagospodarowanie odpadów komunalnych, otrzymano oferty z kwotami wyższymi niż te obowiązujące w 2021 r. Ogłoszony przetarg obejmował 9 części, z których każda stanowiła odrębna grupę odpadów. Oferty otrzymano jedynie na 7 części zamówienia. Liczba złożonych ofert wynosiła po 1 ofercie na każdą z części zamówienia, co dowodzi braku jakiejkolwiek konkurencji na rynku zagospodarowania odpadów komunalnych.
Dla poszczególnych odpadów koszty zagospodarowania po przetargu prezentują się następująco:
- niesegregowane (zmieszane) odpady komunalne 615,60 zł/tonę (w 2021 r. – 561,60 zł/tonę) wzrost o 9,62%,
- odpady tworzyw sztucznych, opakowań wielomateriałowych i metali 388,80 zł/tonę (w 2021 r. – 367,20 zł/tonę) wzrost o 5,88%,
- odpady zielone 313,20 zł/tonę (w 2021 r. – 280,80 zł/tonę) wzrost 11,54%,
- odpady popiołu 226,80 zł/tonę (w 2021 r. – 205,20 zł/tonę) wzrost o 10,53%.
Według szacunków masa odpadów pochodzących od mieszkańców Piekar Śląskich w 2021 r. przekazanych do zagospodarowania wyniesie około 28 116 ton (stan na 30.09.2021 r.- 21 087,17 ton) co w porównaniu z masą za 2020 r. wynoszącą 21 541,51 ton stanowi wzrost o ponad 30%. Niestety w przyszłych latach należy się spodziewać kolejnych wzrostów ilości odpadów.
Wzrost produkowanych śmieci
Dane GUS i Eurostatu pokazują, że na przestrzeni ostatnich 15 lat ilość produkowanych w Polsce śmieci wzrosła o około 40% i trend wzrostowy ma się cały czas utrzymywać. Jednocześnie maksymalny poziom recyklingu, który Polsce udało się osiągnąć, to mniej więcej 26% w skali roku (w przeliczeniu na całą masę śmieci, a nie tylko cztery frakcje).
Ponadto, następuje gwałtowny wzrost kosztów związanych z funkcjonowaniem systemu, tj. wzrost cen paliwa (w 2021 r. wzrost o ponad 48%), energii elektrycznej (planowany w 2022 r. wzrost cen za energię elektryczną o ponad 20%), a także samej pracy – wzrost kosztów dla pracodawcy (zwiększenie wysokości płacy minimalnej).
W 2021 r. zaplanowano na odbiór i zagospodarowanie odpadów 17.020.897 zł, a dopłata do bieżącego roku wyniesie 4 000 000 zł co łącznie daje kwotę 21.020.897 zł. Liczba mieszkańców wg deklaracji (stan na dzień 20.10.2021 r.) wynosi 48 347. Dzieląc kwotę 21.020.897 przez liczbę mieszkańców otrzymujemy stawkę rzędu 36,23 zł od mieszkańca miesięcznie.
Biorąc pod uwagę wzrost kosztów w związku ze zmianami stawek za zagospodarowanie odpadów na 2022r. (do rozstrzygnięcia pozostają jeszcze przetargi na gruz i odpady bio-kuchenne) wynoszący 730.465,92 otrzymujemy roczną kwotę 21.751.362 zł co w przeliczeniu na mieszkańca daję stawkę 37,5 zł. Biorąc pod uwagę pozostał koszty składowe systemu (likwidacja dzikich wysypisk, edukacja ekologiczna, koszty administracji) wynoszące na 2022 r. 444 503,00 zł łączna kwota systemu wyniesie 22.195.865,92 zł daje stawkę 38,26 zł.
W przypadku samorządów, które w tym roku aktualizowały stawki odbioru odpadów, nastąpił znaczny wzrost i ich urealnienie w stosunku do ponoszonych kosztów: Łódź 34,00 zł od 1 marca 2021 r., Pyskowice 34,80 zł od 1 stycznia 2021 r., Kórnik 35,00 zł od 1 stycznia 2021 r., Wałcz 35,00 zł od 1 czerwca 2020 r., Bobrowniki 35,00 zł od 1 stycznia 2021 r., Zabierzów 35,00 zł od 1 lutego 2021 r., Będzin 36,00 zł od 1 września 2020 r., Świerklaniec 36,00 zł od 1 stycznia 2021 r., Piaseczno 36,38 zł od 1 października 2020 r., Gogolin 38,00 zł od osoby (planowane wejście w życie od 1 listopada 2021r.).
Zmiany w opłatach
Z pobranych opłat za gospodarowanie odpadami komunalnymi gmina pokrywa koszty funkcjonowania systemu gospodarowania odpadami komunalnymi, które obejmują opłacenie:
- odbierania, transportu, zbierania, odzysku i unieszkodliwiania odpadów komunalnych,
- tworzenia i utrzymania punktów selektywnego zbierania odpadów komunalnych,
- obsługi administracyjnej tego systemu,
- edukacji ekologicznej w zakresie prawidłowego postępowania z odpadami komunalnymi,
- likwidację dzikich wysypisk.
Opłata zmieniła się z powodu:
- wzrostu cen prądu, paliwa oraz podwyżek tzw. opłat marszałkowskich pobieranych za umieszczenie odpadów na składowisku,
- wzrostu płacy minimalnej i wyższych kosztów zatrudnienia pracowników,
- zmiany przepisów, które nakładają na firmy zajmujące się składowaniem odpadów nowe obowiązki np. instalowanie w swoich zakładach monitoringu, instalacji przeciwpożarowych,
- wzrostu kar za składowanie zbyt dużych ilości odpadów,
Zgodnie z obowiązującymi normami do roku 2020 recyklingiem musiało być objąć 50% śmieci. Odsetek ten wzrośnie do 55% od 2025 roku. Dla porównania, w 2011 było to zaledwie 11%. Polskie prawo przewiduje kary finansowe dla samorządów za niewypełnienie celów. W 2019 roku recyklingowi poddaliśmy w Polsce 34,1% śmieci (wymagany był poziom 40%).
System odpadowy powinien się bilansować – jeżeli na danym obszarze mieszka określona liczba osób, to tyle samo powinno zostać wykazanych w deklaracjach śmieciowych. Ukrywanie konkretnej liczby osób w wielu gospodarstwach domowych prowadzi do tego, że reszta musi do nich dopłacić.
